Horeca interieur

Mainstream beweging. 
Het heeft misschien even geduurd, maarin  de wereld van design is inmiddels een duidelijk verschuiving te zien. Wat ooit werd gezien als een niche-praktijk met een tamelijk geitenwollen sokken imago, is nu uitgegroeid tot een mainstream beweging die door de nieuwe generatie met open armen wordt omarmd. Hergebruik en circulariteit zijn de nieuwe helden van het designlandschap, en terecht. Deze benadering heeft niet alleen de manier waarop we ontwerpen veranderd, maar ook hoe we naar onze verantwoordelijkheid ten opzichte van de planeet kijken.

In de horeca draait alles om meer dan alleen lekker eten en drinken. Het draait om de ervaring, de sfeer, en het gevoel van ergens echt even weg zijn. Het interieur van een horecagelegenheid speelt hierbij een cruciale rol en vormt vaak het hart van het succes van de onderneming. Bij Tribe begrijpen we dat als geen ander. We geloven dat het interieur van een horecabedrijf doordrenkt moet zijn met beleving, zodat bezoekers in een goed ontworpen ruimte even alles kunnen vergeten.

Als interieurdesigner is er een moment waarop alle puzzelstukjes op hun plek vallen en een harmonieus geheel ontstaat. Het is de kick die verder reikt dan tevreden opdrachtgevers; het is het genot van weten dat jouw ontwerp niet alleen mooi is, maar juist een goed gevoel verspreidt onder degenen die de ruimte betreden.

Ergens in de kronkelende straatjes van steden en dorpen vind je vaak een oase van warmte en gezelligheid: de bruine kroeg. Deze karakteristieke etablissementen zijn meer dan alleen plekken waar bier wordt geschonken; het zijn levende monumenten van sociaal erfgoed. De bruine kroeg is een plek waar mensen samenkomen, waar verhalen worden gedeeld en waar vriendschappen bloeien. Het is een onmisbaar onderdeel van de lokale gemeenschap, waar de kastelein niet alleen een barman is, maar ook een vertrouwd gezicht en een luisterend oor.

In de eindeloze dans van gastronomische evolutie, waarin smaken en trends hun voortdurende wals uitvoeren, is er een partner die steeds meer in de schijnwerpers komt te staan: het interieur. Het is niet langer voldoende om slechts een functionele ruimte te hebben met wat tafels en stoelen; nee, vandaag de dag willen gasten meer. Ze willen een ervaring die begint bij het betreden van de ruimte.

De Kunst van het Delen. 
In de wereld van vandaag is de kracht van sociale media niet te onderschatten. Platforms zoals Instagram hebben een revolutie teweeggebracht in de manier waarop we onze ervaringen delen en beleven. Vooral onder jonge gasten in de horeca is een nieuwe trend ontstaan: het 'Instagrammable moment'. Het draait niet alleen meer om lekker eten en drinken; het draait om de visuele presentatie en het delen van die perfecte foto die een 'wow'-effect creëert op je Instagram-feed.

De Feel Good Factor. Als je ooit een café, restaurant of bar hebt bezocht waar je je direct op je gemak voelde, dan heb je de kracht van de "Feel Good Factor" ervaren. Het interieur van een horecagelegenheid speelt een essentiële rol bij het creëren van een sfeer die klanten aantrekt en hen een gevoel van comfort en welzijn geeft. In dit blogartikel ontdekken we waarom de Feel Good Factor zo belangrijk is in een horeca interieur en hoe het kan bijdragen aan het succes van een zaak.

De Kracht van Visuele Beleving. Wanneer we een restaurant, café of bar binnenstappen, worden we meteen ondergedompeld in een visuele ervaring. Het interieurdesign van een horecagelegenheid speelt een cruciale rol bij het creëren van de juiste sfeer, het aantrekken van gasten en het beïnvloeden van hun algehele ervaring. In dit artikel onderzoeken we het belang van design in een horeca interieur en benadrukken we de kracht van visuele beleving.

Introductie: Een Meesterwerk van Sfeer en Stijl. In de dynamische wereld van de horeca speelt het interieurontwerp een cruciale rol bij het aantrekken en behouden van gasten. Een goed doordacht en meeslepend horeca interieur kan het verschil maken tussen een gewone eetgelegenheid en een buitengewone culinaire ervaring. Bij Tribe Productions begrijpen we de essentie van het creëren van verbluffende horeca interieurs die een onvergetelijke indruk achterlaten. In deze blog nemen we je mee op een reis door enkele inspirerende trends en ideeën die de horeca interieurwereld domineren.

De naam Brut aan een restaurant geven begrijp ik wel, de term brut refereert tenslotte rechtstreeks aan champagne. Letterlijk staat er te lezen; ‘Smaak van mousserende wijn die het tegendeel van zoet is, absoluut droog’. Bij Tribe gebruiken we de term Brut om aan te geven dat we authentiek zijn, echte materialen gebruiken wanneer we een restaurant inrichten. Denk dan aan brut beton of brut staal. Chef Hans van de Wolde zal met de term brut ongetwijfeld niet alleen de smaak van zijn Champagne hebben bedoeld. Wanneer je zijn restaurant binnenkomt is de uitstraling van het interieur een en al brut.

Een lang weekend op het kleinste Waddeneiland leid ons langs 3 horecabedrijven waar totaal verschillend, maar waar met passie wordt gekookt. Om onze tijd optimaal te benutten vertrekken mijn vrouw en ik op vrijdag al om 6 uur ‘s morgens vanuit onze woonplaats in het zuiden. Het is ongeveer 2,5 uur rijden naar Harlingen en om de boot niet te missen hou ik altijd een half uur speling. ‘ We zijn sneller in Parijs’ hoor ik mezelf later dit weekend tegen een andere gast zeggen en daar is geen woord van gelogen.

Is het interieur van een strandtent net zo belangrijk als dat van een willekeurig restaurant ergens in het land? Ja, natuurlijk wel! Anno 2022 wil een gast ondergedompeld worden in de sfeer en beleving van het strand en de zee. Een knap strandtent interieur komt aan deze wensen tegemoet en meer dan dat. Want waar gasten vroeger genoegen namen met wat gedrapeerde visnetten over houten schotten, kom je daar als horeca ondernemer vandaag de dag niet meer mee weg.

Hoe herken je het interieur van een echte strandtent?
Zit je met een leuke gezelschap ergens lekker te borrelen en zie je de zee, dan zit je veel kans in een strandtent. Een beetje flauw en voor de hand liggend, dat wel, maar wat kenmerkt dan zo’n typisch strandtent interieur?

Een bruin café is de beste start voor een kroegentocht. Gewoon een kroeg waar je met een stel vrienden aan de bar ervaringen deelt. Het doet er eigenlijk niet toe of de inrichting van die zaak nu bruin, rood of blauw is. Het gaat om de sfeer, de uitstraling van het interieur, de gemoedelijkheid en de gastvrijheid van de uitbater die vrolijk de glazen vult.  

Een dik jaar geleden stonden John van Tribe en ik voor een gesloten deur. John had voorgesteld iets te gaan drinken bij Café Herman in de voormalige watertoren van Den Bosch omdat hij het interieur ervan zo mooi vond. Vanwege lockdowns, avondklok en wat al niet meer zagen horecazaken zich gedwongen hun openingstijden nogal eens te wijzigen. Vandaar de verrassing van de gesloten deur. Ik gunde mezelf een herkansing en ontdekte dat John gelijk had.

Als je op de uitkijk staat, wil je de dingen dichtbij wel eens over het hoofd zien. Voor Tribe altijd op zoek naar fijne kroegen en koffietenten, liefst met een uniek interieur, vergat ik dat we hier in het dorp letterlijk de bruinste kroeg van Nederland hebben. ‘Bruiner kunnen we het niet maken’ luidt de slogan van Café ff Ted in Berlicum. Geen woord van gelogen. Gauw eropaf, want ‘het mag weer’.

Een half jaar geleden stond er op de werf naast de Havenloods aan de Utrechtse Nijverheidstraat nog niks. Nu staat er pontificaal op de terreinverharding van Stelcon-platen een prachtige horecazaak met een expositieruimte en een dakterras. De naam van deze zaak: NAR - café der kunsten. Omdat mensen een voorkeur hebben voor korte koosnamen, zal de naam van deze zaak, waarvan zowel de architectuur als het interieur tot de verbeelding spreekt, spoedig als de NAR door Utrecht gaan zoemen. Ga je mee naar de NAR?

Gordijnen zijn de sluitpost bij de inrichting van een nieuw huis. Dit werd me ooit verteld door een handelaar in woontextiel. Ik vond zijn handelswaar veel te duur en hij begreep niet waarom ik dat geld niet wilde uitgeven aan zo’n sterke sfeerbepaler van het interieur. Het voorval schiet me te binnen terwijl ik een punt citroentaart verorber in het TextielCafé in Tilburg.

“Zing! Went the strings of my heart,” zong Judy Garland in 1938. Als je hart zingt, ben je verliefd. De snaren van mijn hart zongen onlangs in de ontvangsthal van Eindhoven Centraal. Niet eerder zag ik het gebouw zoals ik het toen zag. De persoon naast me zei dat de horecazaak boven de hoofdingang naar zeggen best goed is. Ik nam me voor om daar spoedig te gaan kijken. Vandaag dus.

Berkel-Enschot is een horecazaak rijker. Letterlijk rijker, want Eetbar & Wijnwinkel Aards is een heuse aanwinst. Tribe ontwierp en bouwde het interieur. Je mag zeggen dat ik voor eigen parochie preek als ik beweer dat het interieur van Aards er een is om je vingers bij af te likken. Toch zeg ik het. “Herken je er iets van Tribe in?” vroeg Chrissy, die de zaak samen met haar man Vic uitbaat. “Ja,” antwoorde ik. “O jawel. Jazeker. Nou en of.” Ik keek mijn ogen uit.

Tribe maakte het ontwerp en bouwde het interieur voor een nieuwe horeca-zaak in Berkel-Enschot. Eetbar Aards is de naam. Ik zag er foto’s van en dacht meteen: daar wil ik naartoe. Binnenkort hier dus een verhaal over Aards in Berkel-Enschot. Vandaag vertel ik over een cafébezoek dat ontaarde in een kroegentocht. Spil van de avond was Eindhoven Centraal, waar ik met andere ogen naar leerde kijken. Had de drank me de ogen geopend?

In de drukke winkelstraten van stadscentra en in zijstraatjes van die straten; aan stranden, op kades, in boten en torens en oude treinwagons: horeca kan zich overal nestelen, dus ook in een voormalige houtloods aan de Nijmeegse Hatertseweg ver buiten het centrum.

Vorig jaar maart was ik voorlopig de laatste klant van restaurant & espressobar Da Silva in Den Bosch. Emidio da Silva, die de zaak samen met zijn vrouw Luisa runt, noemde het een historisch moment. Dat zat zo: na mijn vertrek ging zijn zaak tegelijk met de hele Nederlandse horeca op instigatie van de regering voor onbepaalde tijd op slot. De blog die ik erover schreef, sloot ik af met het voornemen er nog eens terug te gaan. John van Tribe herinnerde me er van de week aan.

Een vers(super)markt en proefkeuken ineen. Dat is Liek in Eindhoven. De foto’s van het interieur op hun website maakten me lekker. Eropaf dus. Ik keek er rond en nam uiteindelijk twee keer afscheid. Dat was wel zo netjes. Je leest het.

Op 15 juli, net voordat Nederland massaal vrij neemt en even de boel de boel laat, rijd ik op uitnodiging van de kersverse nieuwe uitbater, Hans Hooft, naar Wageningen. Zijn nieuwe bedrijf, Hotel de Wereld is waarschijnlijk het allerbekendste hotel van Nederland en ligt aan het 5 mei plein nummer 1. Het was op deze plek waar de machtsoverdracht van de Duitesers aan de geallieerden plaatsvond via 'The Orders To Surrender' en de vrede die we nog elk jaar op deze dag vieren, werd ingezet. Het 5 mei plein, een mooiere metafoor voor vrijheid is nauwelijks denkbaar.

Met zo’n negentig mensen op een flink zeilschip van Lelystad naar nieuwe natuur op nieuwe eilanden in het Markermeer. Zeer de moeite waard en bovendien breekt de zon door, terwijl alle weerapps regen beloofden. Het was een idee van mijn partner. Ik vond het okay als we aansluitend naar Zwolle zouden reizen voor een overnachting en een pint, zodat we de dag erna in dezelfde stad zouden kunnen lunchen bij restaurant De Nieuwe Keuken, die ons door bekenden getipt was. Deal.

Mijn oude vlam leek in de fik te staan. Ze had een piepklein, doch ultra-venijnig groen pepertje over het hoofd gezien. Hoe blus je zoiets? Niet dus, gewoon met je ogen draaien en proberen het hoofd koel te houden. Een stief kwartiertje later ben je weer de oude en een sterk verhaal rijker.

Café restaurant Buurt in Den Bosch bestaat in oktober zes jaar. Vandaag kom ik er voor het eerst. Twee dingen maken deze horecazaak bijzonder: het interieur en de ligging. Het interieur toont zich meteen, maar om het bijzondere van de ligging te ervaren, moet je minstens een paar uur op het grote terras doorbrengen. Ik heb de tijd.

“Vindt u het bezwaarlijk als ik aanhaak op uw gesprek?” vroeg een tweeëntwintigjarige jongeman op een terras in Nijmegen. In zijn mondhoek hing een duimdikke sigaar en voor hem op tafel stonden een glas bier en een jonge klare. Ons gesprek ging over een boek. De jongeman wilde graag een punt nuanceren van hetgeen we bespraken. Al snel bleek zijn liefde voor geschiedenis. Later leerden we dat hij overdag als installatietechnicus werkt en in de avond, of met zijn neus in de boeken zit, of bardiensten draait bij Oranje Koffiehuis, het oudste café van Arnhem. Door zijn verhalen nieuwsgierig geworden fiets ik een week later samen met mijn vriendin vanuit Driel naar de binnenstad van Arnhem.

Heb je een droom, of loop je als ondernemer al langer met een idee rond wat je dolgraag zou willen realiseren. Dan is de enige manier om dat te bewerkstelligen eraan beginnen. Het klinkt wellicht te eenvoudig voor woorden, maar toch is dit het begin van alles. Het mooie van dromen is dat ze uit het hart komen. En ik schreef het al eerder, wat vanuit het hart komt heeft een ziel en daarmee vergroot je de kans van slagen substantieel. Ga er dus voor!

Smeden en smeren: twee ambachten met slechts één letter verschil. Nu is broodjes smeren niet per se een ambacht, maar in de handen van broodjeszaak Smeer ‘m in Tilburg wel. Voordat ik het mes zette in mijn ‘bammetje’ brie, liet ik het kunststukje op me inwerken. De dikke plak bruinbrood puilde aan alle kanten uit als een afgeladen pakjesboot. Een wild expressionistisch palet van walnoot, zwarte bes, aardbeikwartjes, frambozen, flarden sla, bijgepunte stukken brie en vegen chutney.

Even is het er en dan is het alweer weg. De Pop-Up eetbelevenis is een van de zes pijlers waarmee het jonge Bossche bedrijf De Spijsbereiders naar eigen zeggen een stempel op de foodmarkt drukt. Kom gerust een keer langs in ons tijdelijke onderkomen, liet Roland van Balen per e-mail weten. Ik ging langs en merkte dat het begrip ‘tijdelijk’ permanent is in een zaak die gerund wordt door twee creatieve orkaankrachten. Ideeën buitelen over elkaar heen; het ene concept is nog niet koud en moet alweer plaatsmaken voor een nieuwe kanshebber.

Een van de mooiste tv-reclames vind ik die van het biermerk Palm. In een kroeg telt een vrolijke gastenschare van tien naar nul, juicht dan luid en wenst elkaar vervolgens een gelukkige donderdag. Elke woensdagavond naar café om klokslag twaalf uur de nieuwe donderdag welkom te heten. We hebben graag wat te vieren. We kunnen niet zonder feesten. Van Gruijthuijsen Catering uit Heesch weet er alles van. Zij bestaan omdat wij graag feesten. “We zijn er trots op dat we ’t Woud hebben,” zegt Michiel van Gruijthuijsen, die de zaak samen met zijn broer Tom leidt. We spreken elkaar in de brasserie van ’t Woud, een begrip in de Osse horecawereld.

‘Niet eerder was het zo warm op 21 februari’ zingt de kop van een online nieuwsbericht. Twee dagen voor die warme zondag bezocht ik Eetcafé Kandinsky in Waalwijk.

Michel de Bruyn en zijn team bereiden zich voor op het warme weekend. Dat doen ze natuurlijk altijd, alleen loopt het dit jaar anders. Het meubilair voor op het grote terras aan de markt blijft in tegenstelling tot voorgaande jaren gewoon binnen. Maar ze hebben wel smoothies, want warme dagen schreeuwen om smoothies. Gasten komen die en andere lekkernijen zelf afhalen of een van Kandinsky’s koeriers brengt ze thuis. En om te kunnen bestellen, heeft Michel een webshop gelanceerd. Niet zomaar een webshop: “Want het moet wel goed zijn,” zegt hij veelbetekenend. Michel zit er kort op, kwaliteit wil hij bieden. Dat het goed moet zijn, herhaalt hij onbewust meerdere keren tijdens ons gesprek. Het zit in zijn systeem, voor minder doet hij het niet.

Het verlangen wordt groter en groter. Als het buiten koud is, wil je naar binnen. Mag je uiteindelijk ergens binnen, dan moet je zo snel mogelijk weer naar buiten. In Utrecht hebben ze er nog even vrede mee. Men staat er in de rij voor meeneemkoffie. Koffiezaken schieten er als paddenstoelen uit de grond. Beau woont sinds drie jaar in deze stad en stippelde een route langs een paar van die zaken uit.

Ondanks de grauwe middag vrolijk door Den Bosch fietsen. Ik ga namelijk naar de kroeg. Boris van Tapperij Het Veulen wilde graag met mij in gesprek. Al snel waren we het erover eens dat de lockdown ook hun schare stamgasten dupeert. We moeten namelijk niet onderschatten dat kroegbezoek als sociaal gebeuren zeer bevorderlijk is voor het mentale welzijn. Hef dus het glas op ieders gezondheid.

Even hadden motorcrossers plezier op een braakliggend terrein in Middelrode. Op hoge snelheid joegen ze hun ronkende machines door het losse zand met magnifieke wolken van zwart stof als resultaat. Omwonenden zullen opgelucht ademgehaald hebben toen het stof weer was neergedaald. Daarna werd het opnieuw stil. Tot drie maanden geleden, toen graafmachines opeens een enorm, vier meter diep gat groeven. Een week later was er een vijver en helemaal achterin verrees een bouwwerk. Vier weken geleden ging Koffie- & Theehuis Koekkoek in dit houten bouwwerk van start.

Op het voormalige defensie terrein in Ede huist Food inspiration, het bedrijf van een van haar mede-eigenaren, dé trendwatcher en journalist op het gebied van eten en drinken, Hans Steenbergen. Onze gedeelde liefde voor het hospitality vak maakte het hoog tijd om elkaar eens in levende lijve te ontmoeten. Daarom toogde ik woensdagochtend door een met ragfine druppeltjes grijs geschilderd landschap van den Bosch naar Ede.

Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats, ik heb een ongelooflijke zin om naar de kroeg te gaan. Maar dat kan niet, sterker nog, het mag niet. Toch brandt er nog licht in horeca-land, op een laag pitje weliswaar, in hotels om precies te zijn. Ik benaderde het Eindhovense Blue Collar Hotel met het verzoek om een rondleiding. Een flitsbezoek aan deze fraaie uitspanning zal de staplust enigszins bevredigen, hoopte ik. Gewoon een beetje ruiken, een beetje proeven. Per omgaande e-mail zette medewerker Sytse het licht op groen.

Met maximaal 100 km per uur van Den Bosch naar Groningen is een hele zit. Want waar je voorheen vrijwel de gehele weg, behalve rond Zwolle, want daar geldt nog steeds een dramatische 80 km regel, een stevige 130 kon rijden, zul je nu tweeëneenhalf uur achter het stuur je tijd moeten uitzitten. Bijkomend voordeel is het verbruik van kWh. Ik rijdt elektrisch en heb sinds die nieuwe regels gemerkt dat de door Musk aangegeven actieradius van 450 km van mijn auto, aardig in de buurt komt.

‘De helft van alle nieuwe horecagelegenheden stopt binnen vijf jaar,’ begint een krantenartikel over het springlevende Nijmeegse Café Wunderkammer. Een ander artikel meldt dat Nederland volgens het CBS op 1 januari van dit jaar 68.700 horecavestigingen had. Het hoogste aantal ooit. ‘In heel Nederland groeide het aantal horecavestigingen in tien jaar tijd met 38 procent.’ Horecagelegenheden komen en gaan. In de cijfers over 2020 zal ongetwijfeld een coronadip te zien zijn. Dat stemt droevig. Een goed medicijn tegen die gemoedstoestand is horecabezoek. Mijn dochter nam me mee naar twee Nijmeegse zaken waarvan ze wist dat ik er nog niet eerder geweest was. Ze blijkt te weten wat me aanspreekt.

Aan de voet van de Dom staat een groep demonstranten te schreeuwen over mondkapjes. Het regent. Het is drie uur op een zaterdagmiddag. We hebben zojuist gebowld en ik heb verloren. Geheel in stijl duiken we Grand Café Lebowski binnen.

Een van ons werd wat beweeglijk. Ze danste en dat is niet de bedoeling. Geen wilde dans overigens, een beetje swingen. Een van de coronaregels schrijft zitten voor en dansen doen we doorgaans staand. De man achter de bar schonk ons niet meer, dus gingen we naar huis. Het was een mooie middag geweest.

Ik toets café en Vught in en Google zet Grand Café Beleef bovenaan, dus daar ga ik naartoe. Al gauw nadat ik de A65 verlaat, passeer ik Zionsburg, dat podcastluisteraars wellicht kennen van De Brand in het Landhuis. Een paar honderd meter verderop staat de toren van de Lambertuskerk. Een opvallende toren vanwege de speklagen in het metselwerk. Wie wel eens spekkoek zag, heeft een goed beeld van wat speklagen zijn. Tegen de Petruskerk verderop is lunchroom Hemels gebouwd. In de kerk zelf zit de bieb. Vanuit Beleef kijk je uit op Hemels.

Nijmegen is een mooie stad. Maar wie o wie gaf het Holland Casino indertijd toestemming om hun afgrijselijke vestiging aan de Waalkade te bouwen? Zoveel gruwel is alleen met heel veel schoonheid te compenseren. En dat is gelukt, mede dankzij de vrijbuiters-horeca onder en nabij de imposante Waalbrug is de Waalkade een prachtplek.

Ze scrolt met een sierlijk vingertje op haar telefoon en kijkt geamuseerd. Haar benen gestrekt, de voeten op de stoel van de man bij haar aan tafel. Hij streelt om beurten het scheenbeen en de kuit van haar blote rechterbeen, pianissimo snarenspel, kippenvel. Op tafel staat een wijnkoeler. Lunchtijd, de zon brult, de fles wit is leeg, schaduw is hard. Het terras ligt aan een ronde vijver met een doorsnede van zeventig meter. De discus van het Evoluon past er precies in, wist een medewerker.

Maandagochtend half twaalf, vijf tennisdames van middelbare leeftijd komen van rechts het terras op en gaan, hoor ik een van hen zeggen, ‘een koffietje doen’. Een kort wit rokje en een wit poloshirt, een donkerblauwe trui van fijn gebreide katoen om de schouders, heel klassiek. Er mooi uitzien. Zou ik best eens wat meer aandacht aan mogen besteden. Alleen als ik mijn stem verhef, val ik op. De bediening vousvoyeert me, ze zeggen u tegen me omdat mijn versleten hoofd het gezag uitstraalt van de oudere man. Ik hoef mijn stem niet te verheffen. Nog even en ik ben schattig.

Wat is dat toch met dat water? Dit vroeg ik mezelf vorige week af. Vandaag zit ik in een cafeetje tegen de winterdijk van de Maas ter hoogte van Demen, een piepklein dorpje op drie kilometer van Ravenstein. In de zomer raakt het water de winterdijk niet. Maar ik zie de Maas wel als ik naar buiten kijk. Bovendien regent het. Water zat dus.
Anja en ik kennen Jolanda, mede-uitbater van voormalig Café De Drie Sterren, als liefdadig chauffeur. Ze brengt en haalt onze jongste zoon een dag in de week naar en van de dagbesteding. Toen ze ons vertelde over het horeca-avontuur dat ze met haar John ging ondernemen, spraken we af dat we spoedig haar appeltaart zouden komen eten. Vandaag is het zover. De appeltaart is sakkers lekker.
Café De Drie Sterren is recentelijk door de nieuwe uitbaters omgedoopt tot Café De Vrijstaat, een naam die in fundamentele zin zegt wat een café moet zijn: een plek waar in alle vrijheid plannen worden gesmeed, subversief of conservatief. Plannen gedrenkt in alcohol. Plannen voor een dag.

“Daar moet je eens gaan kijken,” zei een vriendin. “Ik ben benieuwd wat je ervan vind.” Haar tip had me nieuwsgierig gemaakt. Daarom fiets ik naar de IJzeren Man in Vught. Een mooi tochtje, genoeg te zien.
De IJzeren Man is een recreatieplas in de bossen bij Vught, gegraven in de negentiende eeuw. Het heeft een fraai strand, sinds jaar en dag een trekpleister. Aan het strand staat een strandpaviljoen dat zich IJM noemt. Een complex van meerdere gebouwen voor horeca en watervertier. Een deel ervan is recent vernieuwd en een trendy plek naar het schijnt. Hoe het eruitziet weet ik niet, want ik sta in een rij bij een hek. Ik heb een hekel aan hekken en rijen. Dat ik in de verkeerde rij sta, merk ik pas als ik in het vieze gezicht van een knorrige vrouw kijk. Ze vindt dat ik voorschiet, wat klopt, want ik sta in het pad van de uitgang dat, door weer andere hekken gescheiden, parallel aan het pad van de ingang ligt. Alle plaatsen zijn bezet, zegt de jongen die de namen en telefoonnummers van de gasten noteert. Ik mag natuurlijk wachten, maar ik heb al geen zin meer en loop terug naar mijn brave fietsje dat lijkt te kwispelen.

Mijn vakantie zit er bijna op. Terrasbezoek lijkt steeds meer op paniekvoetbal. Ik wil overal nog even geweest zijn, maar ben uiteindelijk nergens meer. Zag ik nog mooie interieurs? Eerlijk gezegd niet, hoewel, ik zag er één, maar die was voor het moment onbereikbaar.

“Meneer, bent u bekend in Wageningen?” vraagt een jonge vader op een afgejakkerde bakfiets. In de bak spelen twee kinderen piratenschipje. Ze staan op de uitkijk. “Nauwelijks,” antwoord ik na enig aarzelen. Wat ik nog van Wageningen weet, dateert van ruim een kwarteeuw geleden toen ik er een jaar lang woonde. Toch meen ik, nu ik door het centrum dwaal, dat er in die tijd weinig is veranderd.

Nog net voor de lockdown, rondde Tribe haar onderhandelingen af met de Vlielandse horeca-ondernemers Willem Joosse en Joanke Otten. De opdracht, om voor hun restaurant Puur Vlieland, een nieuw horeca interieur concept te bedenken én te bouwen, was voor akkoord getekend, maar kon in principe niet slechter getimed zijn. Na wat telefoontjes over en weer besloten we, ondanks de onzekere tijden, om het plan door te zetten. 

Me and the devil was walkin' side-by-side – Robert Johnson –
Vorige week stond ik voor een gesloten deur. De kroeg die ik van binnen wilde zien opende pas vier uur later. Raar was dat niet, want het was maandag. Wie niet voor verrassingen wil komen staan, gaat niet op de bonnefooi. Dinsdag jongstleden was de voorbereiding iets grondiger. Maar dat bleek geen garantie. John van Tribe stelde voor een pintje te gaan drinken bij de watertoren in Den Bosch. Sinds een paar jaar is Café Herman in dit 135 jaar oude bouwwerk gehuisvest. John is er enthousiast over en enthousiasme moet je delen. We spraken af elkaar daar de volgende dag, zijnde een dinsdag, om acht uur ’s avonds te treffen. 

We rijden door een gebied wat me nog het meest doet denken aan het gevoel van de oude N279 route langs de Zuidwillemsvaart. De 2-baanse weg tussen Helmond en den Bosch. Vroeger reed ik er talloze keren. Altijd te hard, iets boven de de toegestane snelheid, maar net geen 100, totdat de flitspalen verschenen en er al snel de lol af was. Dat gevoel uit de jaren 80 meende ik even opnieuw te beleven onderweg naar onze bestemming. Het weer zal er beslist aan hebben meegewerkt want het was een beetje een druilerige dag. De sfeer van de omgeving houdt ergens het midden tussen die van een industrieterrein en een havengebied. Onze bestemming; Villa Augustus Dordrecht. Via de A15 kom je langs cafetaria Sneeuwwitje in de Merwedestraat, aan bij het Wantij. Wat een contrast, schitterend.

Het Waalwijkse Café Centraal ging in 2018, na ruim een eeuw tappen en schenken, definitief op slot. Ik ben er nooit geweest, ik kwam het tegen in een fotoboek. De fotograaf legde het laatste jaar vast in stemmig zwart-wit. Ik herken het interieur, een interieur van het uitstervende soort. Veel donker gebeitst en geboend hout, tapijtjes op de tafels, een verzorgd interieur dat nauwelijks om aandacht vraagt. Ik had er graag een pintje gedronken.

Den Bosch heeft natte voeten. Of misschien moet ik zeggen dat elke Bosschenaar moeite moet doen om zijn voeten droog te houden. De historische binnenstad verrees eeuwen geleden op een zogeheten donk, een hoger gelegen stuk land, te midden van water. Ten noorden van de stad stroomt de Maas, vanuit het zuiden stromen rivier de Aa, rivier de Dommel en de Zuid-Willemsvaart erdoorheen. In de stad zelf heerst de Dieze. Stadsuitbreidingen gingen altijd gepaard met landwinning door ophoging. Het zand voor ophogingen werd nabij gewonnen. Op de plekken waar zand werd gewonnen, ontstonden grote waterpartijen. De IJzeren Man in Vught leverde het zand voor de wijk rondom het centraal station. De Oosterplas, de Zuiderplas, het Heijmans Gat en zo nog een stel zijn allemaal te koppelen aan substantiële stadsuitbreidingen. Den Bosch en ommelanden is ontegenzeglijk waterrijk. Logisch dus dat een deel van het toerisme op het water drijft.

Stel jezelf een plein voor van veertig bij veertig meter, volledig verhard met gele en donkerrode gebakken klinkers. Aan de randen staan een stuk of tien jonge bomen. Twee zijden van het plein liggen aan een weg, af en toe tuft een auto voorbij. Aan de overzijde van die wegen staan gebouwen in overwegend gele baksteen. In een van die gebouwen zit op de begane grond een supermarkt.

een man weet niet wat hij mist 
maar als ze er niet is 
weet een man pas wat hij mist

Emidio da Silva noemde het een historisch moment. "Hoezo?" vroeg ik met mijn pinpas in de aanslag. "Nou," antwoorde hij gelaten, "jij bent de laatste die afrekent voor de crisis."

Zou er geen horeca zijn, dan stonden we op straat. Gelukkig is er horeca. Zaterdag speelden we met onze band in S-Plaza, een fijn kroegje aan de Bleekweg in Eindhoven. Onze gitarist had na afloop nog goesting en dook daarom het nachtleven van de lichtstad in. Pas de volgende dag, na het middaguur, meldde hij zich weer. Hij appte een foto vanuit Fish & Chips. Op de betegelde achterwand van deze snackbar staat in grote kapitalen: "HET LEVEN IS BITTER / HET LEVEN IS ZUUR / ALLES SMAAKT BETER UIT DE FRITUUR". Hier wilde ik ook naartoe.

Beste interieurbouwers, gebruik natuursteen met mate. Het spreekt mij niet aan, ik vind het te zwaar, te protserig. De Hamburger Kunsthalle heeft er veel van. Het gewicht zakte in mijn benen, ik zuchtte en steunde als na het leegeten van een hele zak oliebollen. De foyer en de bar van Theater De Lievekamp in Oss heeft aardig wat natuursteen. Een pilaar in het midden van de bar is bekleed met platen gewarreld roestvaststaal. Beste interieurbouwers, gebruik ook roestvaststaal met mate.

Series kijken kost een hoop tijd en levert weinig op. Niet meer doen dus, besloot ik op oudjaarsavond. Toch trapte ik er weer in. In twee avonden jaste ik de HBO-serie Chernobyl erdoorheen. De interieurs en het straatbeeld in de serie troffen me. Oekraïne en Rusland in de tachtiger jaren, de architectuur en de vormgeving van het Oostblok. Strijp-S in Eindhoven ademt die sfeer, zeker nu het miezert.

De oorsprong van de naam Philip voert terug naar het oude Griekenland. De naam is afgeleid van de woorden filos, wat 'houden van' betekent, en ippos, wat 'paard' betekent. Philip betekent dus zoiets als 'hij die van paarden houdt'. Ik wist dat niet, vind het wel verrassend.