Beleving in de horeca

Mainstream beweging. 
Het heeft misschien even geduurd, maarin  de wereld van design is inmiddels een duidelijk verschuiving te zien. Wat ooit werd gezien als een niche-praktijk met een tamelijk geitenwollen sokken imago, is nu uitgegroeid tot een mainstream beweging die door de nieuwe generatie met open armen wordt omarmd. Hergebruik en circulariteit zijn de nieuwe helden van het designlandschap, en terecht. Deze benadering heeft niet alleen de manier waarop we ontwerpen veranderd, maar ook hoe we naar onze verantwoordelijkheid ten opzichte van de planeet kijken.

Als interieurdesigner is er een moment waarop alle puzzelstukjes op hun plek vallen en een harmonieus geheel ontstaat. Het is de kick die verder reikt dan tevreden opdrachtgevers; het is het genot van weten dat jouw ontwerp niet alleen mooi is, maar juist een goed gevoel verspreidt onder degenen die de ruimte betreden.

De Kunst van het Delen. 
In de wereld van vandaag is de kracht van sociale media niet te onderschatten. Platforms zoals Instagram hebben een revolutie teweeggebracht in de manier waarop we onze ervaringen delen en beleven. Vooral onder jonge gasten in de horeca is een nieuwe trend ontstaan: het 'Instagrammable moment'. Het draait niet alleen meer om lekker eten en drinken; het draait om de visuele presentatie en het delen van die perfecte foto die een 'wow'-effect creëert op je Instagram-feed.

De naam Brut aan een restaurant geven begrijp ik wel, de term brut refereert tenslotte rechtstreeks aan champagne. Letterlijk staat er te lezen; ‘Smaak van mousserende wijn die het tegendeel van zoet is, absoluut droog’. Bij Tribe gebruiken we de term Brut om aan te geven dat we authentiek zijn, echte materialen gebruiken wanneer we een restaurant inrichten. Denk dan aan brut beton of brut staal. Chef Hans van de Wolde zal met de term brut ongetwijfeld niet alleen de smaak van zijn Champagne hebben bedoeld. Wanneer je zijn restaurant binnenkomt is de uitstraling van het interieur een en al brut.

Een dik jaar geleden stonden John van Tribe en ik voor een gesloten deur. John had voorgesteld iets te gaan drinken bij Café Herman in de voormalige watertoren van Den Bosch omdat hij het interieur ervan zo mooi vond. Vanwege lockdowns, avondklok en wat al niet meer zagen horecazaken zich gedwongen hun openingstijden nogal eens te wijzigen. Vandaar de verrassing van de gesloten deur. Ik gunde mezelf een herkansing en ontdekte dat John gelijk had.

Als je op de uitkijk staat, wil je de dingen dichtbij wel eens over het hoofd zien. Voor Tribe altijd op zoek naar fijne kroegen en koffietenten, liefst met een uniek interieur, vergat ik dat we hier in het dorp letterlijk de bruinste kroeg van Nederland hebben. ‘Bruiner kunnen we het niet maken’ luidt de slogan van Café ff Ted in Berlicum. Geen woord van gelogen. Gauw eropaf, want ‘het mag weer’.

Op de fiets door Tilburg. Geen route volgend, gewoon koersen op een innerlijk kompas dat zich niets van polen aantrekt. Geraakt worden door een vijftiger jaren hoogbouwhuis met zadeldak dat een beetje verloren mooi staat te wezen. Langzaam leer ik hoe ik deze provinciestad moet bekijken. Het is een soort scherpstellen. Waarop je moet scherpstellen wordt pas duidelijk als je blijft kijken, kijken en kijken. Je zult zien dat het werkt. Ik moest maar eens de kroeg in. Misschien is de Little Devil aan de Stationsstraat al open. Zo’n vijftien jaar geleden was ik er voor het laatst. Benieuwd hoe de vlag erbij hangt.

“Zing! Went the strings of my heart,” zong Judy Garland in 1938. Als je hart zingt, ben je verliefd. De snaren van mijn hart zongen onlangs in de ontvangsthal van Eindhoven Centraal. Niet eerder zag ik het gebouw zoals ik het toen zag. De persoon naast me zei dat de horecazaak boven de hoofdingang naar zeggen best goed is. Ik nam me voor om daar spoedig te gaan kijken. Vandaag dus.

Berkel-Enschot is een horecazaak rijker. Letterlijk rijker, want Eetbar & Wijnwinkel Aards is een heuse aanwinst. Tribe ontwierp en bouwde het interieur. Je mag zeggen dat ik voor eigen parochie preek als ik beweer dat het interieur van Aards er een is om je vingers bij af te likken. Toch zeg ik het. “Herken je er iets van Tribe in?” vroeg Chrissy, die de zaak samen met haar man Vic uitbaat. “Ja,” antwoorde ik. “O jawel. Jazeker. Nou en of.” Ik keek mijn ogen uit.

Het Stroomhuis in Eindhoven, door velen die er ooit binnengingen liefkozend het Stroomhuisje genoemd. Een plek vertroeteld met een koosnaam. Er zijn bands en er is publiek. En er is de ruimte, de zaal, die minzaam toekijkt en ziet dat het goed is – het interieur als derde persoon. Ik ga er naartoe voor Charlie & the Lesbians die deze avond hun nieuwe plaat zullen presenteren en krijg er op de koop (gratis entree) twee mooie bands bij.

In de drukke winkelstraten van stadscentra en in zijstraatjes van die straten; aan stranden, op kades, in boten en torens en oude treinwagons: horeca kan zich overal nestelen, dus ook in een voormalige houtloods aan de Nijmeegse Hatertseweg ver buiten het centrum.

Ik weet niet waar naartoe, maar Google Maps helpt me ongetwijfeld op weg. Inzoomend op de digitale kaart van Nijmegen verschijnen steeds meer namen van horeca-zaken. Ik klik op de naam BUUV. en scrol vervolgens door de foto’s links op het beeldscherm. Goeie sfeer op een zonnig terras, mooi pand ook. Ik weet waar ik naartoe ga, want als het buiten okay is, wil ik het interieur zien.

Vorig jaar maart was ik voorlopig de laatste klant van restaurant & espressobar Da Silva in Den Bosch. Emidio da Silva, die de zaak samen met zijn vrouw Luisa runt, noemde het een historisch moment. Dat zat zo: na mijn vertrek ging zijn zaak tegelijk met de hele Nederlandse horeca op instigatie van de regering voor onbepaalde tijd op slot. De blog die ik erover schreef, sloot ik af met het voornemen er nog eens terug te gaan. John van Tribe herinnerde me er van de week aan.

Ruim vier eeuwen geleden maakte Jeroen Bosch het schilderij De Tuin Der Lusten. Ooit zag ik dat werk in het Prado in Madrid. Voor wat het waard is, mag ik dus zeggen dat ik het kunstwerk in het echt gezien heb. Maar heb ik het wel echt gezien, ik bedoel, heb ik alles gezien, ja, is er werkelijk niets aan mijn aandacht ontsnapt? Ik denk dat ik terug moet naar Madrid. Dit gevoel had ik ook toen ik twee jaar geleden De Nijverheid aan de Nijverheidskade in Utrecht had bezocht. Het is er van gekomen.

Op 15 juli, net voordat Nederland massaal vrij neemt en even de boel de boel laat, rijd ik op uitnodiging van de kersverse nieuwe uitbater, Hans Hooft, naar Wageningen. Zijn nieuwe bedrijf, Hotel de Wereld is waarschijnlijk het allerbekendste hotel van Nederland en ligt aan het 5 mei plein nummer 1. Het was op deze plek waar de machtsoverdracht van de Duitesers aan de geallieerden plaatsvond via 'The Orders To Surrender' en de vrede die we nog elk jaar op deze dag vieren, werd ingezet. Het 5 mei plein, een mooiere metafoor voor vrijheid is nauwelijks denkbaar.

Met zo’n negentig mensen op een flink zeilschip van Lelystad naar nieuwe natuur op nieuwe eilanden in het Markermeer. Zeer de moeite waard en bovendien breekt de zon door, terwijl alle weerapps regen beloofden. Het was een idee van mijn partner. Ik vond het okay als we aansluitend naar Zwolle zouden reizen voor een overnachting en een pint, zodat we de dag erna in dezelfde stad zouden kunnen lunchen bij restaurant De Nieuwe Keuken, die ons door bekenden getipt was. Deal.

Mijn oude vlam leek in de fik te staan. Ze had een piepklein, doch ultra-venijnig groen pepertje over het hoofd gezien. Hoe blus je zoiets? Niet dus, gewoon met je ogen draaien en proberen het hoofd koel te houden. Een stief kwartiertje later ben je weer de oude en een sterk verhaal rijker.

Café restaurant Buurt in Den Bosch bestaat in oktober zes jaar. Vandaag kom ik er voor het eerst. Twee dingen maken deze horecazaak bijzonder: het interieur en de ligging. Het interieur toont zich meteen, maar om het bijzondere van de ligging te ervaren, moet je minstens een paar uur op het grote terras doorbrengen. Ik heb de tijd.

In Oosterhout is een plek waar op loopafstand drie kloosters bij elkaar staan. Deze plek kreeg ruim een eeuw geleden de naam De Heilige Driehoek. Tot en met 15 augustus is er een kunsttentoonstelling. Een dikke tip voor liefhebbers van hedendaagse kunst. Maar zeker ook een tip voor wie van landschappelijke tuinen en sobere interieurs van functionele snit houdt.

Vanaf het plein op de Waalkade in Zaltbommel is het aluminium beeld van een jongen in een zwembroek te zien. De gestrekte arm van de jongen geeft de maximale waterhoogte aan. Komt het water hoger, dan staat het water aan zijn lippen en loopt de oude Hanzestad onder. Maar zover is het gelukkig niet gekomen. De aluminium knaap op de oever heeft slechts natte voeten.

Blijf bij mij, blader niet verder! Trakteer jezelf op een bezoek aan een van Nederlands mooiste terrassen. Het Werfpaviljoen in Arnhem ligt op een plek waar het industriële verleden zich lijdzaam overgeeft aan de tijdloze groeikracht van de natuur. Het resultaat is een verbluffende idylle van schroot, kranig staal en weelderig groen. Interieur en omgeving gaan naadloos in elkaar over.

Heb je een droom, of loop je als ondernemer al langer met een idee rond wat je dolgraag zou willen realiseren. Dan is de enige manier om dat te bewerkstelligen eraan beginnen. Het klinkt wellicht te eenvoudig voor woorden, maar toch is dit het begin van alles. Het mooie van dromen is dat ze uit het hart komen. En ik schreef het al eerder, wat vanuit het hart komt heeft een ziel en daarmee vergroot je de kans van slagen substantieel. Ga er dus voor!

Smeden en smeren: twee ambachten met slechts één letter verschil. Nu is broodjes smeren niet per se een ambacht, maar in de handen van broodjeszaak Smeer ‘m in Tilburg wel. Voordat ik het mes zette in mijn ‘bammetje’ brie, liet ik het kunststukje op me inwerken. De dikke plak bruinbrood puilde aan alle kanten uit als een afgeladen pakjesboot. Een wild expressionistisch palet van walnoot, zwarte bes, aardbeikwartjes, frambozen, flarden sla, bijgepunte stukken brie en vegen chutney.

Even is het er en dan is het alweer weg. De Pop-Up eetbelevenis is een van de zes pijlers waarmee het jonge Bossche bedrijf De Spijsbereiders naar eigen zeggen een stempel op de foodmarkt drukt. Kom gerust een keer langs in ons tijdelijke onderkomen, liet Roland van Balen per e-mail weten. Ik ging langs en merkte dat het begrip ‘tijdelijk’ permanent is in een zaak die gerund wordt door twee creatieve orkaankrachten. Ideeën buitelen over elkaar heen; het ene concept is nog niet koud en moet alweer plaatsmaken voor een nieuwe kanshebber.

Het gaat maar door, het werk in de bouw. Soms komen er wat mensen langs, maar meestal drink ik me in het weekend een stuk in de kraag, gezeten voor de tv, waarop de ene na de andere obscure speelfilm voorbij komt. En dan is het alweer maandag. De sleur van het nieuwe normaal.

“Ik voel 'm al goed zitten,” zegt een jongeman tegen zijn maat ter hoogte van de Sint Janskathedraal in Den Bosch. Waarschijnlijk hebben ze een paar uur bier zitten kiepen op een van de terrassen aan de Parade. Het is woensdag 28 april 2021, een memorabele dag voor horecazaken met een terras.

Ze bestaan, mensen die al voor het rammelen van de wekker naast hun bed staan te stuiteren. Zo iemand ben ik niet en het is er ook niet beter op geworden sinds ik af en toe een jointje opsteek voor het slapen gaan. Goed medicijn tegen lockdownstress. Maar ook gewoon lekker die wietroes, zeker in combinatie met bezwerende techno. Je moet tenslotte wat als je je verhalen niet kwijt kunt aan de bar. Hoewel, twee weken geleden had ik mijn verhalen wel degelijk aan de bar kwijt gekund, maar toen lukte het niet omdat ik alleen maar kon lachen. Zo blij was ik, oprecht vrolijk omdat ik in een kroeg zat met een fles bier voor mijn neus, luisterend naar maffe verhalen van anderen. Een clandestien kroegbezoek. Ik kan het uitleggen.

‘Oss is geen Den Bosch,’ merkte Michiel Gruijthuijsen vorige week op. Den Bosch maakt handig gebruik van haar historische binnenstad. Oss heeft zo’n binnenstad niet, maar laat het daar niet bij zitten. Hard werken werpt zijn vruchten af en bovendien weet het gros van haar inwoners wat er in de eigen woonplaats te koop is. ‘Een hoop goei volk hier,’ zegt Roel Jordaans. ‘De horeca in Oss is echt gegroeid.’ Binnenkort gaat hij de brasserie van de Groene Engel uitbaten.

Een van de mooiste tv-reclames vind ik die van het biermerk Palm. In een kroeg telt een vrolijke gastenschare van tien naar nul, juicht dan luid en wenst elkaar vervolgens een gelukkige donderdag. Elke woensdagavond naar café om klokslag twaalf uur de nieuwe donderdag welkom te heten. We hebben graag wat te vieren. We kunnen niet zonder feesten. Van Gruijthuijsen Catering uit Heesch weet er alles van. Zij bestaan omdat wij graag feesten. “We zijn er trots op dat we ’t Woud hebben,” zegt Michiel van Gruijthuijsen, die de zaak samen met zijn broer Tom leidt. We spreken elkaar in de brasserie van ’t Woud, een begrip in de Osse horecawereld.

‘Niet eerder was het zo warm op 21 februari’ zingt de kop van een online nieuwsbericht. Twee dagen voor die warme zondag bezocht ik Eetcafé Kandinsky in Waalwijk.

Michel de Bruyn en zijn team bereiden zich voor op het warme weekend. Dat doen ze natuurlijk altijd, alleen loopt het dit jaar anders. Het meubilair voor op het grote terras aan de markt blijft in tegenstelling tot voorgaande jaren gewoon binnen. Maar ze hebben wel smoothies, want warme dagen schreeuwen om smoothies. Gasten komen die en andere lekkernijen zelf afhalen of een van Kandinsky’s koeriers brengt ze thuis. En om te kunnen bestellen, heeft Michel een webshop gelanceerd. Niet zomaar een webshop: “Want het moet wel goed zijn,” zegt hij veelbetekenend. Michel zit er kort op, kwaliteit wil hij bieden. Dat het goed moet zijn, herhaalt hij onbewust meerdere keren tijdens ons gesprek. Het zit in zijn systeem, voor minder doet hij het niet.

Het verlangen wordt groter en groter. Als het buiten koud is, wil je naar binnen. Mag je uiteindelijk ergens binnen, dan moet je zo snel mogelijk weer naar buiten. In Utrecht hebben ze er nog even vrede mee. Men staat er in de rij voor meeneemkoffie. Koffiezaken schieten er als paddenstoelen uit de grond. Beau woont sinds drie jaar in deze stad en stippelde een route langs een paar van die zaken uit.

Ondanks de grauwe middag vrolijk door Den Bosch fietsen. Ik ga namelijk naar de kroeg. Boris van Tapperij Het Veulen wilde graag met mij in gesprek. Al snel waren we het erover eens dat de lockdown ook hun schare stamgasten dupeert. We moeten namelijk niet onderschatten dat kroegbezoek als sociaal gebeuren zeer bevorderlijk is voor het mentale welzijn. Hef dus het glas op ieders gezondheid.

Even hadden motorcrossers plezier op een braakliggend terrein in Middelrode. Op hoge snelheid joegen ze hun ronkende machines door het losse zand met magnifieke wolken van zwart stof als resultaat. Omwonenden zullen opgelucht ademgehaald hebben toen het stof weer was neergedaald. Daarna werd het opnieuw stil. Tot drie maanden geleden, toen graafmachines opeens een enorm, vier meter diep gat groeven. Een week later was er een vijver en helemaal achterin verrees een bouwwerk. Vier weken geleden ging Koffie- & Theehuis Koekkoek in dit houten bouwwerk van start.

Het is min of meer donker. Al het licht is kunstlicht. Iemand moet een potje met hardlopers in fluorescerende kleding hebben opengetrokken. Ik tel er minstens vijftien. Ze warmen zich op, wat verstandig is bij een temperatuur rond het vriespunt. Op de parkeerplaats van het Osse Hotel De Naaldhof is nog net plek voor mijn kleine autootje. Op een paar meter van het hoge hotel staat een klein formaat zeecontainer met een opengeklapt uitventraam. Het gelige licht werkt als een magneet op de passant die warmte zoekt. In dit licht verschijnt een vriendelijk lachende Imro Buth, gekleed in een zwart kokspak. Aan weerskanten van het uitventraam prijkt het bedrijfslogo met de ijzersterke bedrijfsnaam: Doggybag - streetfood & drinks. Imro rondt net mijn bestelling af die ik een halfuur eerder vanuit de auto plaatste. Het ruikt heerlijk, mijn hongerige maag begint terstond ronkend te juichen. Gisteren sprak ik Imro in het hotelcafé van De Naaldhof. Zijn verhaal maakte me nieuwsgierig naar zijn culinaire kunsten. We reizen een dag terug in de tijd.

Op het voormalige defensie terrein in Ede huist Food inspiration, het bedrijf van een van haar mede-eigenaren, dé trendwatcher en journalist op het gebied van eten en drinken, Hans Steenbergen. Onze gedeelde liefde voor het hospitality vak maakte het hoog tijd om elkaar eens in levende lijve te ontmoeten. Daarom toogde ik woensdagochtend door een met ragfine druppeltjes grijs geschilderd landschap van den Bosch naar Ede.

Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats, ik heb een ongelooflijke zin om naar de kroeg te gaan. Maar dat kan niet, sterker nog, het mag niet. Toch brandt er nog licht in horeca-land, op een laag pitje weliswaar, in hotels om precies te zijn. Ik benaderde het Eindhovense Blue Collar Hotel met het verzoek om een rondleiding. Een flitsbezoek aan deze fraaie uitspanning zal de staplust enigszins bevredigen, hoopte ik. Gewoon een beetje ruiken, een beetje proeven. Per omgaande e-mail zette medewerker Sytse het licht op groen.

Met maximaal 100 km per uur van Den Bosch naar Groningen is een hele zit. Want waar je voorheen vrijwel de gehele weg, behalve rond Zwolle, want daar geldt nog steeds een dramatische 80 km regel, een stevige 130 kon rijden, zul je nu tweeëneenhalf uur achter het stuur je tijd moeten uitzitten. Bijkomend voordeel is het verbruik van kWh. Ik rijdt elektrisch en heb sinds die nieuwe regels gemerkt dat de door Musk aangegeven actieradius van 450 km van mijn auto, aardig in de buurt komt.

‘De helft van alle nieuwe horecagelegenheden stopt binnen vijf jaar,’ begint een krantenartikel over het springlevende Nijmeegse Café Wunderkammer. Een ander artikel meldt dat Nederland volgens het CBS op 1 januari van dit jaar 68.700 horecavestigingen had. Het hoogste aantal ooit. ‘In heel Nederland groeide het aantal horecavestigingen in tien jaar tijd met 38 procent.’ Horecagelegenheden komen en gaan. In de cijfers over 2020 zal ongetwijfeld een coronadip te zien zijn. Dat stemt droevig. Een goed medicijn tegen die gemoedstoestand is horecabezoek. Mijn dochter nam me mee naar twee Nijmeegse zaken waarvan ze wist dat ik er nog niet eerder geweest was. Ze blijkt te weten wat me aanspreekt.

Aan de voet van de Dom staat een groep demonstranten te schreeuwen over mondkapjes. Het regent. Het is drie uur op een zaterdagmiddag. We hebben zojuist gebowld en ik heb verloren. Geheel in stijl duiken we Grand Café Lebowski binnen.

Een van ons werd wat beweeglijk. Ze danste en dat is niet de bedoeling. Geen wilde dans overigens, een beetje swingen. Een van de coronaregels schrijft zitten voor en dansen doen we doorgaans staand. De man achter de bar schonk ons niet meer, dus gingen we naar huis. Het was een mooie middag geweest.

Ik toets café en Vught in en Google zet Grand Café Beleef bovenaan, dus daar ga ik naartoe. Al gauw nadat ik de A65 verlaat, passeer ik Zionsburg, dat podcastluisteraars wellicht kennen van De Brand in het Landhuis. Een paar honderd meter verderop staat de toren van de Lambertuskerk. Een opvallende toren vanwege de speklagen in het metselwerk. Wie wel eens spekkoek zag, heeft een goed beeld van wat speklagen zijn. Tegen de Petruskerk verderop is lunchroom Hemels gebouwd. In de kerk zelf zit de bieb. Vanuit Beleef kijk je uit op Hemels.

Nijmegen is een mooie stad. Maar wie o wie gaf het Holland Casino indertijd toestemming om hun afgrijselijke vestiging aan de Waalkade te bouwen? Zoveel gruwel is alleen met heel veel schoonheid te compenseren. En dat is gelukt, mede dankzij de vrijbuiters-horeca onder en nabij de imposante Waalbrug is de Waalkade een prachtplek.

Maandagochtend half twaalf, vijf tennisdames van middelbare leeftijd komen van rechts het terras op en gaan, hoor ik een van hen zeggen, ‘een koffietje doen’. Een kort wit rokje en een wit poloshirt, een donkerblauwe trui van fijn gebreide katoen om de schouders, heel klassiek. Er mooi uitzien. Zou ik best eens wat meer aandacht aan mogen besteden. Alleen als ik mijn stem verhef, val ik op. De bediening vousvoyeert me, ze zeggen u tegen me omdat mijn versleten hoofd het gezag uitstraalt van de oudere man. Ik hoef mijn stem niet te verheffen. Nog even en ik ben schattig.

Wat is dat toch met dat water? Dit vroeg ik mezelf vorige week af. Vandaag zit ik in een cafeetje tegen de winterdijk van de Maas ter hoogte van Demen, een piepklein dorpje op drie kilometer van Ravenstein. In de zomer raakt het water de winterdijk niet. Maar ik zie de Maas wel als ik naar buiten kijk. Bovendien regent het. Water zat dus.
Anja en ik kennen Jolanda, mede-uitbater van voormalig Café De Drie Sterren, als liefdadig chauffeur. Ze brengt en haalt onze jongste zoon een dag in de week naar en van de dagbesteding. Toen ze ons vertelde over het horeca-avontuur dat ze met haar John ging ondernemen, spraken we af dat we spoedig haar appeltaart zouden komen eten. Vandaag is het zover. De appeltaart is sakkers lekker.
Café De Drie Sterren is recentelijk door de nieuwe uitbaters omgedoopt tot Café De Vrijstaat, een naam die in fundamentele zin zegt wat een café moet zijn: een plek waar in alle vrijheid plannen worden gesmeed, subversief of conservatief. Plannen gedrenkt in alcohol. Plannen voor een dag.

“Daar moet je eens gaan kijken,” zei een vriendin. “Ik ben benieuwd wat je ervan vind.” Haar tip had me nieuwsgierig gemaakt. Daarom fiets ik naar de IJzeren Man in Vught. Een mooi tochtje, genoeg te zien.
De IJzeren Man is een recreatieplas in de bossen bij Vught, gegraven in de negentiende eeuw. Het heeft een fraai strand, sinds jaar en dag een trekpleister. Aan het strand staat een strandpaviljoen dat zich IJM noemt. Een complex van meerdere gebouwen voor horeca en watervertier. Een deel ervan is recent vernieuwd en een trendy plek naar het schijnt. Hoe het eruitziet weet ik niet, want ik sta in een rij bij een hek. Ik heb een hekel aan hekken en rijen. Dat ik in de verkeerde rij sta, merk ik pas als ik in het vieze gezicht van een knorrige vrouw kijk. Ze vindt dat ik voorschiet, wat klopt, want ik sta in het pad van de uitgang dat, door weer andere hekken gescheiden, parallel aan het pad van de ingang ligt. Alle plaatsen zijn bezet, zegt de jongen die de namen en telefoonnummers van de gasten noteert. Ik mag natuurlijk wachten, maar ik heb al geen zin meer en loop terug naar mijn brave fietsje dat lijkt te kwispelen.

Mijn vakantie zit er bijna op. Terrasbezoek lijkt steeds meer op paniekvoetbal. Ik wil overal nog even geweest zijn, maar ben uiteindelijk nergens meer. Zag ik nog mooie interieurs? Eerlijk gezegd niet, hoewel, ik zag er één, maar die was voor het moment onbereikbaar.

Horeca in de lift. Dit zou de bemoedigende kop kunnen zijn boven een artikel in een magazine over de horeca. Evengoed kun je in deze tijd van buiten de doos denken letterlijk een café of restaurant in een lift verwachten. In Den Bosch staat momenteel een reuzenrad met restauratie in de gondels, dus waarom niet een kroeg in een lift. En daarom dus een kroeg in de steigers, inderdaad letterlijk. De uitspanning heet Zomerterras Zuid en is te vinden aan het Vonk en Vlamlaantje in het Bossche Zuiderpark. “Hier moeten we zondag maar eens naartoe,” zei Anja, want zo heet mijn vriendin. Ze appte Miss M. Toen wisten we nog niet dat we op de kop naar huis zouden gaan.

De eerste zit op een omgekeerde kunststof speciekuip, de tweede op zijn koelbox, de derde en de vierde op een stapel isolatieplaten en de vijfde op een gekanteld kratje bier. De vrouw voor wie de mannen het huis bouwen grijpt tussen de benen van de vijfde man door in het kratje om er de flessen pannenbier uit te halen en rond te delen. De bouwvakkers hebben haar bij aanvang van de bouw verteld dat er bier gedronken moet worden als het hoogste punt van haar huis is bereikt. Zonder tegenzin drinkt ze mee. Ze heft haar fles en de mannen volgen haar voorbeeld. “Proost,” klinkt het in koor. Veel is er niet nodig voor een gezellig samenzijn met drank. Een bemoedigende gedachte voor een starter in de horeca. Een interieur dat bestaat uit een speciekuip, een koelbox, een stapel isolatieplaten en een kratje bier is in principe al voldoende voor een geslaagde borrel.

Een verhaal kan best zonder een inleiding. Toch schreef ik er een bij dit verhaal, omdat ik meende dat het de lezer in de juiste stemming brengt voor een bezoek aan het mooiste terras ooit. Wie denkt zonder inleiding te kunnen, scrolt door naar de plek waar drie plustekens staan. Alle anderen beginnen bij de plus hierna.

“Meneer, bent u bekend in Wageningen?” vraagt een jonge vader op een afgejakkerde bakfiets. In de bak spelen twee kinderen piratenschipje. Ze staan op de uitkijk. “Nauwelijks,” antwoord ik na enig aarzelen. Wat ik nog van Wageningen weet, dateert van ruim een kwarteeuw geleden toen ik er een jaar lang woonde. Toch meen ik, nu ik door het centrum dwaal, dat er in die tijd weinig is veranderd.

Nog net voor de lockdown, rondde Tribe haar onderhandelingen af met de Vlielandse horeca-ondernemers Willem Joosse en Joanke Otten. De opdracht, om voor hun restaurant Puur Vlieland, een nieuw horeca interieur concept te bedenken én te bouwen, was voor akkoord getekend, maar kon in principe niet slechter getimed zijn. Na wat telefoontjes over en weer besloten we, ondanks de onzekere tijden, om het plan door te zetten. 

Me and the devil was walkin' side-by-side – Robert Johnson –
Vorige week stond ik voor een gesloten deur. De kroeg die ik van binnen wilde zien opende pas vier uur later. Raar was dat niet, want het was maandag. Wie niet voor verrassingen wil komen staan, gaat niet op de bonnefooi. Dinsdag jongstleden was de voorbereiding iets grondiger. Maar dat bleek geen garantie. John van Tribe stelde voor een pintje te gaan drinken bij de watertoren in Den Bosch. Sinds een paar jaar is Café Herman in dit 135 jaar oude bouwwerk gehuisvest. John is er enthousiast over en enthousiasme moet je delen. We spraken af elkaar daar de volgende dag, zijnde een dinsdag, om acht uur ’s avonds te treffen. 

We rijden door een gebied wat me nog het meest doet denken aan het gevoel van de oude N279 route langs de Zuidwillemsvaart. De 2-baanse weg tussen Helmond en den Bosch. Vroeger reed ik er talloze keren. Altijd te hard, iets boven de de toegestane snelheid, maar net geen 100, totdat de flitspalen verschenen en er al snel de lol af was. Dat gevoel uit de jaren 80 meende ik even opnieuw te beleven onderweg naar onze bestemming. Het weer zal er beslist aan hebben meegewerkt want het was een beetje een druilerige dag. De sfeer van de omgeving houdt ergens het midden tussen die van een industrieterrein en een havengebied. Onze bestemming; Villa Augustus Dordrecht. Via de A15 kom je langs cafetaria Sneeuwwitje in de Merwedestraat, aan bij het Wantij. Wat een contrast, schitterend.

Inmiddels bijna 10 jaar geleden gaf ik 4 pas afgestudeerde studenten van de kuntacademie in Breda de opdracht om een filmpje te maken waarin we op een bijzondere manier konden laten zien waar Tribe voor staat.
Inspirerende duurzame interieurs, doorspekt met beleving, voor iedereen. Het werd een monnikenwerk, een twee minuten durende animatievideo in een van volleg van afval gemaakt decor. De heren van De Barck Collective schoten zo'n 10.000 foto's om het verhaal van Tribe tot leven te wekken.

een man weet niet wat hij mist 
maar als ze er niet is 
weet een man pas wat hij mist

Inmiddels zo'n twee jaar geleden kreeg ik een telefoontje van een aardige dame die zich voorstelde als medewerker van de Volksbank. In eerste instantie vermoedde ik een soort telefonische acquisitie, dus verwees ik haar zo snel ik kon naar mijn partner. Om tien minuten later vervolgens van haar te vernemen, dat het desbetreffende gesprek naar een serieuze opdracht zou kunnen leiden.

Al bijna 3 jaar gaat Edwin wekelijks voor Tribe op stap en tekent daarbij zijn ervaringen op in een blog die wij vervolgens publiceren op onze website. Hij reist daarbij, het liefst per fiets, kris kras door het Brabantse landschap. Een beetje regen deert Edwin niet. Liever een nat pak, dan zonder biertje weer naar huis, tenminste zo schat ik zijn beweegredenen in om er wekelijk met zijn stalen ros op uit te trekken. Maar vorige week kwam er plotseling even niks uit de pen van Ed. Edwins vader Piet bleek het slachtoffer van het Coronavirus te zijn geworden, hij werd 77 jaar oud. En ja, dat is op z'n zachtst gezegd kut. Even geen blog over de belevenissen in de horeca, maar koffie en cake. Gecondoleerd Edwin en familie.

Emidio da Silva noemde het een historisch moment. "Hoezo?" vroeg ik met mijn pinpas in de aanslag. "Nou," antwoorde hij gelaten, "jij bent de laatste die afrekent voor de crisis."

Zou er geen horeca zijn, dan stonden we op straat. Gelukkig is er horeca. Zaterdag speelden we met onze band in S-Plaza, een fijn kroegje aan de Bleekweg in Eindhoven. Onze gitarist had na afloop nog goesting en dook daarom het nachtleven van de lichtstad in. Pas de volgende dag, na het middaguur, meldde hij zich weer. Hij appte een foto vanuit Fish & Chips. Op de betegelde achterwand van deze snackbar staat in grote kapitalen: "HET LEVEN IS BITTER / HET LEVEN IS ZUUR / ALLES SMAAKT BETER UIT DE FRITUUR". Hier wilde ik ook naartoe.

Series kijken kost een hoop tijd en levert weinig op. Niet meer doen dus, besloot ik op oudjaarsavond. Toch trapte ik er weer in. In twee avonden jaste ik de HBO-serie Chernobyl erdoorheen. De interieurs en het straatbeeld in de serie troffen me. Oekraïne en Rusland in de tachtiger jaren, de architectuur en de vormgeving van het Oostblok. Strijp-S in Eindhoven ademt die sfeer, zeker nu het miezert.

De oorsprong van de naam Philip voert terug naar het oude Griekenland. De naam is afgeleid van de woorden filos, wat 'houden van' betekent, en ippos, wat 'paard' betekent. Philip betekent dus zoiets als 'hij die van paarden houdt'. Ik wist dat niet, vind het wel verrassend.